Hướng dẫn về Active Directory trên win2K3

Active Directory toàn tập - Phần 1+2

Active Directory là dịch vụ hệ thống quan trọng bậc nhất với  vai trò quản lý dữ liệu người dùng, máy tính, groups, và các  chính sách cũng như rất nhiều thông tin khác. Để triển  khai hệ thống Active Directory chuẩn, tránh các sự cố liên  quan là điều cần thiết. Trong loạt bài viết về Active Directory  này tôi sẽ giới thiệu với các bạn từ cài đặt 1 máy chủ  Domain Controller cho một Domain tới cài thêm một  máy chủ DC khác cho Domain đó. Doanh nghiệp phát  triển cần phải triển khai các Domain Con, và các Domain ngang hàng trong cùng  một Forest. Các phần trong loạt bài viết về Active Directory 1. Cài đặt Active Directory trên Windows Server 2003 2. Backup Active Directory 3. Cài đặt thêm một máy chủ Active Directory vào một Domain đã có 4. Cài đặt Multiple Domain cho một hệ thống. a. Cài đặt Active Directory trên một Forest mới. b. Cài đặt Active Directory trên một domain con 5. Đổi tên Domain 6. Chuyển Master của Domain. Phần I Giới thiệu về Series bài viết Trong Series bài viết về Active Directory này các bạn sẽ biết cách cài đặt và  cấu hình lên một hệ thống như dưới đây. - Trong phần 2 của bài viết tôi sẽ giới thiệu với các bạn làm cách nào để cài  chuẩn một máy chủ Active Directory, cụ thể ở đây tôi cài Active Directory cho  domain Vnexperts.net - Phần 3 của bài viết sẽ giới thiệu về cài đặt thêm máy chủ Domain  Controller cho domain đã có là Vnexperts.net. Cách Backup và Restore lại  Active Directory. - Phần 4 của bài viết là cài đặt Domain Con trong Domain đã có  sẵn là mcsa.vnexperts.net và ccna.vnexperts.net - Phần 5 Cài đặt một Domain mới trong forest đã có từ trước là: vne.vn,  join máy client vào domain, truy cập vào dữ liệu được share trên Forest. - Phần 6 Đổi tên Domain - Khắc phục sự cố khi máy chủ Domain Controller hoạt động với chức năng  Master của cả Forest bị lỗi, và cách nâng cấp các máy chủ thứ cấp nên thành Master. Phần II – Cài đặt Active Directory trên Windows Server 2003 1. Cài đặt và cấu hình DNS Khi cài đặt Active Directory trên Windows Server 2003 theo kinh nghiệm  của tôi thì các bạn nên cài đặt DNS trước với các thiết lập chuẩn. - Địa chỉ IP đặt là địa chỉ tĩnh và địa DNS là địa của chính máy mình. - Tạo Zone trong DNS và thiết lập Dynamic Update cho Zone đó đây là  một yêu cầu bắt buộc trong để Active Directory có khả năng tự động  Update các thiết lập của mình vào trong DNS. a. Đặt địa chỉ IP cho máy chủ - Static IP và DNS vào DNS của chính  máy mình. Vào card mạng thiết lập địa chỉ IP cho máy chủ với địa chỉ Static là  192.168.100.11, DNS cũng là 192.168.100.11. b. Cài đặt và cấu hình DNS - Vào Start à chọn Administrative Tools à Manage Your Server - Trong cửa sổ Manage Your Server chọn phần đầu tiên Add or Remove a  Role rồi chọn cài đặt DNS nhấn Next và hệ thống sẽ yêu cầu bạn bộ cài  Windows Server 2003 bạn cho đĩa CD hoặc trỏ đường dẫn tới thư mục i386  của bộ cài là OK. Kết thúc cài đặt - Tạo Zone trong DNS: Vào Start à Administrative Tools à DNS sẽ xuất hiện  cửa sổ DNS. Trong phần tạo Zone này các bạn sẽ phải tạo dạng Forward  Lookup Zone Dạng Primary Zone. - Chuột phải vào Forward Lookup zone chọn New Zone. Nhấn Next hệ thống yêu cầu tên Zone cần tạo tôi chọn là vnexperts.net Sau khi gõ tên đầy đủ của Zone cần tạo ra bạn nhấn Next để thực hiện bước  tiếp tục, chọn Allow Dynamic Update đây là bắt buộc để khi cài đặt Active  Directory sẽ tự động ghi các Record vào DNS Nhấn Next và kết thúc quá trình tạo Zone mới trong DNS. Công việc của bạn  chưa kết thúc, bạn vào DNS chọn Zone vừa tạo ra sẽ thấy hai Record là  SOA và NS. - Cần phải chỉnh sửa hai Record này để quá trình cài đặt chuẩn Active  Directory, nhấp đúp vào SOA Record chỉnh lại bằng cách thêm vào phần  đuôi các Record tên Zone vừa tạo ra. Chỉnh lại NS Record bằng cách tương tự. Tạo ra một Record để kiểm tra xem hệ thống DNS hoạt động đã chuẩn  hay chưa. Ở đây tôi tạo ra một Host A record là Server01.vnexperts.net địa chỉ  IP là 192.168.100.11. - Chuột phải vào vnexperts.net Zone chọn Host A record Kiểm tra hoạt động của DNS bằng cách vào run gõ CMD trong cửa sổ này chọn: Ping server01.vnexperts.net nếu có reply là ok. OK hoàn tất quá trình cài đặt và thiết lập DNS chuẩn bị cho việc cài đặt Active  Directory. 2. Cài đặt Active Directory trên máy chủ Windows Server 2003 Chúng ta có thể vào cửa sổ Manage Your Server chọn Add or Remove a  Role để cài đặt Active Directory nhưng cách mọi người hay sử dụng là vào  Run gõ dcpromo. - Vào Run gõ dcpromo sẽ xuất hiện cửa sổ sau Các bạn nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt Active Directory. Vào cửa sổ  giới thiệu tương thích với các Windows của Active Directory. Nhấn Next để tiếp tục, trong cửa sổ này bạn phải lựa chọn giữa hai Options: - Domain Controller for a New domain: Là thiết lập tạo ra Domain Controller  đầu tiên trong Domain - Additional domain Controller …: là lựa chọn để cài đặt them một máy chủ  DC vào cho một Domain, với thiết lập Hai hay nhiều DC cho một Domain đáp  ứng được khi một máy chủ bị sự cố xảy ra thì hệ thống vẫn hoạt động bình thường.  Ở đây bạn chọn Option: Domain Controller for a New Domain để cài đặt Máy  chủ Domain Controller đầu tiên trên Domain. Sau khi lựa chọn Options trên bạn nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt. - Trong cửa sổ tiếp theo này có ba Options vô cùng quan trọng để khi bạn cài  đặt Domain Controller. - Domain in a new forest: Cài đặt máy chủ Domain Controller đầu tiên trên  Forest sẽ phải lựa chọn thiết lập này ví dụ ở đây tôi cài cho domain đầu tiên là:  vnexperts.net phải lựa chọn Options này. - Child domain in an existing domain tree: Nếu khi tôi đã có domain vnexperts.net  mà tôi lại muốn cài đặt các domain con bên trong của nó như: mcsa.vnexperts.net,  hay ccna.vnexperts.net thì tôi phải lựa chọn Options này. - Domain tree in an existing forest: Nếu tôi muốn tạo một domain khác với tên  vne.vn cùng trong forest vnexperts.net tôi sẽ phải lựa chọn Options này - Cả hai options dưới là việc cài đặt Multiple domain sẽ được trình bày ở các bài  viết sau trong bài viết này tôi trình bày cài đặt máy chủ Domain Controller đầu tiên  trong Domain. Lựa chọn Options đầu tiên rồi nhấn Next tiếp tục quá trình cài đặt, Trong bước  này hệ thống yêu cầu bạn là: Máy chủ Domain Controller này quản lý Domain tên  là gì tôi gõ vnexperts.net Nhấn Next để tiếp tục, lựa chọn NetBIOS name cho Domain. NetBIOS name  chính là tên của Domain xuất hiện khi client đăng nhập vào hệ thống. Bạn để mặc  định Nhấn Next bạn cần phải lựa chọn nơi chứa thư mục NTDS cho quá trình  Replications của hệ thống Domain Controller: Nhấn Next để tiếp tục, bạn cần phải thiết lập nơi lưu trữ thư mục SYSVOL  đây là thư mục bắt buộc phải để trong Partition định dạng NTFS, với  tác dụng chứa các dữ liệu để Replication cho toàn bộ Domain Controller  trong Domain. Nếu mặc định hệ thống sẽ để tại thư mục %systemroot%\SYSVOL Nhấn Next để tiếp tục, bước này hệ thống sẽ hiển thị các thong tin về DNS  đã được cấu hình chuẩn chưa và các thong tin về Domain… thể hiện ở hình  dưới đây. Nếu trong bước này mà hệ thống báo lỗi bạn cần phải thực hiện  lại các bước trong cài đặt và thiết lập DNS. - Ở đây toàn bộ đã thiết lập chuẩn Giờ là bước bạn nhấn Next, và lựa chọn Mode cho Domain. - Domain Function Level có 4 Mode là - Mix Mode là Active Directory được tạo ra bởi cả Windows NT Server,  Windows 2000 Server, và Windows 2003 Server. Trong Mode này Active  Directory không có một số tính năng cao cấp của Windows Server 2000, và  Windows Server 2003, nhưng bạn sẽ phải buộc cài Mode này khi bạn Joint  hệ thống windows 2003 mới vào hệ thống Windows NT cũ đang hoạt động. - Native Mode: Active Directory được tạo trên nền tảng Windows Server 2000  và Windows Server 2003 nên có gần như đầy đủ hết các tính năng cao cấp của  Active Directory - Interim Mode: được tạo ra bởi Windows NT và Windows Server 2003 tương  tự như Mix Mode - 2003 Mode: Là mode cao nhất hỗ trợ đầy đủ nhất toàn bộ các tính năng của  Windows Server 2003. - Ở đây trong bước này tôi chọn là mode Native Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt, Hệ thống yêu cầu thiết lập Password  trong Restore Mode. - Khi bạn backup Active Directory là hoàn toàn dễ dàng trong Windows Server  2003 bởi hệ thống sử dụng cơ chế Shadow Backup, cho phép backup cả  những dữ liệu, file, service đang hoạt động. - Nhưng khi bạn Restore lại sẽ là cả vấn đề, Windows không cho can thiệp  vào File, hay dữ liệu đang được sử dụng, và khi đó bạn phải khởi động hệ  thống vào Mode mà Active Directory không hoạt động thì mới Restore được . Nội dung này sẽ trình bày trong phần sau, Password đặt trong phần này chính  là Password để đăng nhập vào hệ thống khi Restore lại Active Directory. Sau đặt Password bạn nhấn Next hệ thống sẽ cho bạn hiển thị toàn bộ thông tin như: - NetBIOS name ở đây là VNEXPERTS - Folder chứa dữ liệu của Active Directory là NTDS ở đâu - Tương tự vậy các folder SYSVOL - Hệ thống sẽ thông báo là Password đăng nhập vào Domain của User  Administrator sẽ tương tự như Password đăng nhập của User Administrator  trước khi cài Active Directory. Nhấn Next bắt đầu tiến hành cài đặt Active Directory Đợi vài phút cho đến khi hệ thống thong báo hoàn thành và yêu cầu khởi động lại  là bạn đã hoàn tất quá trình cài đặt Active Directory trên máy chủ Windows Server 2003. Trong Phần tiếp theo tôi sẽ trình bày cách Add them một máy chủ Domain  Controller vào một Domain đã có sẵn và cách Backup cũng như Restore Active  Dicrectory. Active Directory - Phần 3 – Backup & Restore Trong phần 1+2 của Series bài viết về Active Directory tôi trình bày về cách  thiết lập các thông số cần thiết như đặt địa chỉ IP tĩnh cho Card mạng, về  DNS, và cài đặt hoàn chỉnh một máy chủ Domain Controller. Trong phần 3  này tôi trình bày với các bạn cách backup và restore Active Directory  trên máy chủ Domain Controller đề phòng có sự cố xảy ra. 1. Công nghệ NTBACKUP trong Windows Server 2003. Backup và Restore là một trong những kiến thức vô cùng quan trọng trong  việc đảm bảo hệ thống hoạt động một cách hiệu quả, và tránh được những sự cố đáng  tiếc xảy ra. Trong Windows Server 2003 có sử dụng một công cụ backup dữ liệu đó  là: ntbackup. - NTBACKUP trong Windows Server 2003 sử dụng công nghệ backup là Shadow Copy để  backup cả những dữ liệu đang hoạt động như SQL, hay dịch vụ Active Directory, các file đang  chạy hay các folderbị cấm truy cập… - Nhưng trong Windows Có một quy định là không cho can thiệp vào các file hay dữ liệu đang  đang có một chương trình khác đang hoạt động hay đang sử dụng. - Và hai điều này có nghĩa là bạn hoàn toàn có thể backup được Active Directory theo một cách  nào đó, nhưng bạn không thể Restore lại được bởi Service này hoạt động từ lúc hệ thống bắt  đầu khởi động. Vậy không có cách nào Restore sao, thật may mắn Microsoft đã tính toán đến  tình huống này và trong bài viết này tôi sẽ giới thiệu với các bạn cách Backup và Restore  dữ liệu của Active Directory. - Khi backup System State sẽ chứa toàn bộ thông tin của Active Directory. 2. Backup và Restore Active Directory trong máy chủ Domain Controllers. a. Lý thuyết - Sau phần 1+2 tôi đã có một Domain với tên miền là: vnexperts.net có máy chủ Domain  Controller cài  dịch vụ Active Directory là dc1.vnexperts.net. - Step 1: Tạo một OU trong Active Directory với tên MCSA trong OU này tôi tạo tiếp một  User Name là Hoang Tuan Dat. - Step 2: Backup Active Directory - Step 3: Xoá OU và User vừa tạo ra - Step 4: Khôi phục lại dữ liệu Active Directory vừa bị xoá. b. Triển khai. Step 1 - Log on vào máy chủ Domain Controller bằng user administrator - Vào Start à All Programs à Administrative tools à Active Directory Users and Computers. Chuột phải vào Active Directory domain vnexperts.net chọn New à Organizational Unit (OU) với  tên MCSA - Vào trong OU MCSA kick chuột phải chọn New User Account - để tạo một tài khoản User mới. - Ở đây tôi tạo User tên Hoang Tuan Dat, logon name là tocbatdat Nhấn Next hệ thống yêu cầu gõ Password của user mới tạo ra là gì tôi chọn Password là:  Password12! - Chú ý sau khi cài đặt Active Directory sẽ có một Default Domain Security Policy yêu cầu bất kỳ  một user mới tạo ra đều phải có password nhỏ nhất là 7 ký tự và phải phức tạp. Nếu bạn muốn  chỉnh lại để tạo ra User một cách đơn giản hơn phải chỉnh lại Default Domain Security Policy này  và Local Policy của Máy chủ Domain Controllers. - Cách chỉnh Default Domain Security Policy: Vào Startà All Programs à Administrative tools à  Domain Security Policy. Trong Cửa sổ chỉnh Policy bạn chọn chọn Account Policies à Password  Policies. Tiếp đến bạn phải chỉnh hai thong số là Minimum Password Lengh, và Password  must meet complexity Requirements (độ dài tối thiểu và phải phức tạp) nhấp đúp chuột trái  sẽ xuất hiện như hình dưới đây bạn bỏ dấu Check Box – Define this policy setting – thực hiện  với cả hai thiết lập. - Vào Run gõ Gpupdate /force để apply sự thay đổi policy trong domain sau đó bạn phải chỉnh cả  trong Local Policy của máy chủ Domain Controller nữa thì mới tạo được User ở dạng  Password là chống (blank). - Vào Run gõ gpedit.msc để chỉnh Local Policy cho máy chủ Domain Controllers. Tương tự  chỉnh các thông số trong Password Policy. Lưu ý một điều nếu bạn chưa bỏ dấu check box trong  Domain Policy thì vào Local Policy sẽ không chỉnh được các thông số này. - Chỉnh Minimum Password Lengh về 0, và Disable Password must meet complexity requirements Vào Run gõ Gpupdate /force là OK giờ bạn có thể tạo user với password trắng Step 2 – Backup Active Directory - Vào Run gõ ntbackup hệ thống sẽ hiện cửa sổ sau đây Bạn chọn Advanced Mode (dòng chữ màu xanh) sẽ xuất hiện cửa sổ Backup Utility à Chọn Tab  Backup sẽ được cửa sổ như hình dưới đây. - Bạn muốn backup Active Directory bạn cần phải Backup System State. Để ý thấy khi backup  System State sẽ bao gồm rất nhiều thông tin: Active Directory, Boot Files, Registry, SYSVOL… - Sau khi chọn System State, cần phải thiết lập nơi chứa file Backup, ở đây tôi chọn là lưu tại ổ  C: và tên file là Backup.bkf - Nhấn Start Backup để bắt đầu Backup dữ liệu. Khi nhấn Start Backup hệ thống sẽ bật ra cửa sổ như hình dưới đây bạn chọn Start Backup để  bắt đầu thực hiện backup. Cửa sổ hiển thị quá trình Backup đang được thực hiện, bạn đợi một lát để hệ thống hoàn thành  công việc Step 3 – Xoá dữ liệu trong Active Directory. Sau khi hệ thống kết thúc việc Backup System State bạn vào Active Directory (như cách vào bên  trên) chuột phải vào OU MCSA chọn Delete, để xoá dữ liệu trong Active Directory Step 4 – Restore Acitve Directory. Như tôi trình bày ở trên, bạn không thể thực hiện Restore để thao tác lên các dữ liệu đang hoạt  động, giờ tôi phải khởi động lại máy chủ Domain Controller. - Trong lúc máy tính đang khởi động nhấn F8 để chọn các Mode của hệ thống như cách vào  Safe Mode - Trong Menu các Mode tôi phải chọn "Directory Service Restore Mode" - Bạn bắt buộc phải  chọn mode  này bởi khi bạn lựa chọn Mode này mặc định Service Active Directory sẽ bị tắt và bạn có thể  thao tác bằng các tác vụ khác vào dữ liệu của Active Directory được. Khi chọn khởi động từ "Directory Service Restore Mode" hệ thống sẽ yêu cầu gõ User  name và Password. - Bạn còn nhớ trong phần 2 của bài viết về "cài đặt Active Directory" tôi có nói tới một Password  lúc cài đặt, đó chính là password để bạn đăng nhập trong khi Restore lại Active Directory. Vào được trong môi trường Windows - Run à ntbackup trong cửa sổ ntbackup chọn tab Restore - Chọn System State để restore Nhấn Start Restore để hệ thống bắt đầu lấy lại dữ liệu như lúc Backup. - Dưới đây là cửa sổ hệ thống đang Restore lại System State Sau khi hệ thống Restore hoàn tất sẽ yêu cầu khởi động lại máy tính. - Lần này bạn để máy tính khởi động vào bình thường và công việc cuối cùng của chúng ta là xem  lại xem OU MCSA và User Hoang Tuan Dat xem có còn hay không - Thật may mắn là mọi thứ lại như cũ Active Directory - Phần 4 - Addtional New DC Phần 1+2 của series bài viết về Active Directory tôi đã trình bày cách cài đặt và thiết lập một domain với tên: vnexperts.net. Một máy chủ Domain  Controller chứa toàn bộ dữ liệu DNS, Active Directory của Domain Vnexperts.net. Trong một tình huống hệ thống có rất nhiều máy tính join  vào domain vnexperts.net, khi máy chủ Domain Controller bị gián đoạn  điều đó có nghĩa toàn bộ các dịch vụ về tên miền, về xác thực người dùng, và nhiều dịch vụ khác sẽ bị gián đoạn. Phần 4 của bài viết tôi trình bày với các bạn một  cách phòng tránh sự cố xảy ra và đảm bảo hệ thống luôn luôn hoạt động. 1. Replication dữ liệu trong Active Directory. - Active Directory trên máy chủ Windows Server 2003 có cơ chế Replications giữa các máy chủ Domain Controller với nhau. Cho phép nhiều máy chủ Domain Controller cùng quản lý chung một dữ liệu Active Directory, với dữ liệu và thiết lập giống nhau. Đồng thời cho phép nhiều máy chủ Domain Controllers hoạt động với quyền ngang hàng nhau trong Active Directory. - Các máy chủ hoàn toàn có khả năng thêm dữ liệu vào trong Active Directory (như việc tạo User mới, hay thay đổi thông tin trong Active Directory). Khi bạn thay đổi dữ liệu Active Directory trên một máy chủ Domain Controller thì chúng sẽ tự động đồng bộ hoá với toàn bộ máy chủ Domain Controller trong hệ thống mạng. - Như vậy nếu một hệ thống Domain nếu bạn có một máy chủ Domain Controller chẳng may máy  chủ này bị gián đoạn trong một thời gian nhất định thì cả hệ thống sẽ bị tê liệt. Khắc phục vấn đề  này bạn cài đặt thêm một hay nhiều máy chủ Domain Controller nữa cùng quản lý dữ liệu Active Directory và DNS của hệ thống. Khi một trong các máy chủ Domain Controller trong hệ thống phải bảo trì hay gián đoạn một thời gian thì hệ thống vẫn hoạt động bình thường. - Trong Phần 4 của bài viết này tôi giới thiệu với các bạn cách tạo cài đặt thêm một máy chủ Domain Controller vào Domain có sẵn là vnexperts.net với dữ liệu DNS và Active Directory giống Domain Controller đầu tiên và hoạt động với chức năng tương đương nhau  trong hệ thống. 2. Triển khai Additions Domain Controller mới vào hệ thống có sẵn. - Để máy chủ Domain Controller mới hoạt động với chức năng tương đương với máy chủ Domain Controller đầu tiên phải đáp ứng: + Cung cấp giải pháp tên miền DNS cho các máy Client + Cung cấp xác thực và các dữ liệu liên quan khác tới dữ liệu Active Directory. a. DNS trên máy chủ Domain Controller mới. - Máy chủ đầu tiên chứa toàn bộ dữ liệu DNS và các thiết lập khác trên DNS. Để máy chủ thứ hai này cũng có khả năng đáp ứng các yêu cầu DNS của Client chúng ta cần phải tạo một bản sao bao gồm dữ liệu DNS giống hệt máy chủ đầu tiên. - Trên Windows Server 2003 dịch vụ DNS cho phép tạo Secondary Zone như một bản  sao dữ liệu DNS từ một Primary Zone đã được tạo sẵn. - Domain của tôi đã được cài đặt với một máy chủ DNS và Domain Controller là:  dc1.vnexperts.net. - Trên dữ liệu DNS của dc1.vnexperts.net có một Primary Zone tên vnexperts.net chứa toàn bộ các record về tên của domain vnexperts.net. - Yêu cầu của tôi lúc này là tạo ra một máy chủ với dữ liệu DNS giống hệt dc1.vnexperts.net. Step 1: Trên máy chủ dc1.vnexperts.net cho phép các máy chủ lấy được dữ liệu Zone vnexperts.net Step 2: Trên máy chủ mới tạo Secondary Zone tên Vnexperts.net từ máy chủ dc1.vnexperts.net - Ở trong bài viết này: dc1.vnexperts.net – IP 192.168.100.11 - Cài đặt dc2.vnexperts.net – IP 192.168.100.12 Step 1: Cấu hình trên máy chủ dc1.vnexperts.net cho phép máy khác tạo Secondary Zone vnexperts từ máy chủ này. Start à All Programs à Administrative tools à DNS Trong cửa sổ DNS chọn forward lookup zone trong đó có Zone vnexperts.net đã tạo  ra trong phần 1+2 của bài viết. Chuột phải vào tab Zone Tranfers. - Chọn Allow Zone Transfers có 3 options cho bạn lựa chọn: + to any server: cho tất cả các máy tính đều lấy được dữ liệu DNS + Chỉ cho phép máy chủ nào trong NS record (mặc định khi nâng cấp lên Domain Controller) + Chỉ cho phép các máy chủ dưới đây - Tôi chọn to any server cho dễ Step 2: tạo Secondary Zone từ máy chủ khác chuẩn bị cài đặt làm Domain Controller - Cài đặt dịch vụ DNS như trong phần 1+2 của bài viết - Vào giao diện quản trị DNS chuột phải vào Forward Lookup Zone chọn New Zone nhấn Next hệ thống sẽ bắt bạn lựa chọn Type Zone bạn chọn Secondary Zone Nhấn Next tiếp tục quá trình thiết lập - Hệ thống sẽ yêu cầu bạn tên Primary Zone mà bạn cần tạo Secondary Zone tôi chọn vnexperts.net vì tôi đã có Zone này trên máy dc1.vnexperts.net – 192.168.100.11 rồi. Hệ thống sẽ yêu cầu bạn gõ địa chỉ của máy chủ chứa Primary Zone của Vnexperts.net - Tôi gõ địa chỉ IP là 192.168.100.11 - điạ chỉ của máy chủ dc1.vnexperts.net Nhấn Next để hoàn thành quá trình tạo Secondary Zone vnexperts.net trên máy chủ dc2. - Để lấy toàn bộ dữ liệu DNS từ máy chủ dc1 về máy chủ dc2 bạn chuột phải vào Zone vnexperts.net mới được tạo ra trên máy chủ dc2 chọn "Transfers from master". - Vào kiểm tra và kết quả tôi đã được một bản copy của dữ liệu DNS trên máy chủ mới,  điều này có nghĩa máy chủ Secondary này hoàn toàn có khả năng giải quyết vấn đề về tên miền trong hệ thống. b. Cài đặt Additions Domain Controller vào một domain đã có sẵn - Việc cài đặt Addtions một Domain Controller mới vào một domain đã có sẵn vô cùng đơn giản - Step 1 đặt địa chỉ IP tĩnh - Step 2 đặt địa chỉ DNS là địa chỉ DNS của máy chủ dc1.vnexperts.net – 192.168.100.11  và địa chỉ IP của chính nó là 192.168.100.12 Khi bạn đã hoàn tất quá trình cài đặt DNS và tạo Secondary Zone trên máy chủ mới, bạn cần thiết phải đặt địa chỉ của DNS như trên bởi khi DC1 bị hỏng thì hệ thống vẫn hoạt động bình thường. - Tiếp tục quá trình cài đặt vào Run gõ dcpromo. Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt Addtions Domain Controller Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt. - Đến bước chọn hai Options: Bạn bắt buộc phải chọn Additional domain controller for an existing domain. Đây chính là sự khác nhau cơ bản giữa cài mới và add vào một domain có sẵn Nhấn Next để tiếp tục quá trình, hệ thống sẽ yêu cầu bạn gõ Username, Password và domain mà bạn cần add vào: Sau khi điền đủ các dữ kiện từ domain, username password. - Nhấn Next hệ thống tự động tìm kiếm Domain đã chọn, nếu bạn đặt địa chỉ DNS cho card mạng sai đến bước này sẽ không tìm thấy domain mà bạn cần add vào, khi đó bạn chỉ cần kiểm tra lại DNS khi đặt địa chỉ IP là ok. - Nhấn Next để tiếp tục Gõ lại tên miền bạn muốn add vào : tôi gõ vnexperts.net (bởi tôi cần add them một domain  controller vào domain này). - Nhấn Next tiếp tục quá trình cài đặt. Hệ thống yêu cầu nơi chứa folder NTDS để cho quá trình Replications trong Domain. Tôi để mặc định nhấn Next. Hệ thống yêu cầu vị trí folder SYSVOL Để mặc định tôi nhấn Next. Hệ thống yêu cầu gõ password dành cho quá trình Restore  Mode như trong phần 3 của bài viết này tôi đề cập đến. Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt: hệ thống hiển thị toàn bộ thong tin về quá trình thiết  lập của tôi: Nhấn Next hệ thống sẽ bắt đầu cài đặt cho dc2 này. Đợi vài phút và khởi động lại máy sau đó vào Active Directory Users and Computers để  xem và tôi thấy đã có hai máy chủ Domain Controller. Vậy là hoàn tất quá trình tạo ra một Domain Controller mới trong domain vnexperts. Giờ tôi hoàn toàn có thể yên tâm tắt dc1.vnexperts.net mà không ảnh hưởng tới các dịch vụ của hệ thống. Active Directory - Phần 5 - Child Domain Một doanh nghiệp phát triển với trụ sở làm việc trên nhiều lãnh thổ khác nhau, nếu một Domain duy nhất không thể giải quyết nhu cầu  của doanh nghiệp. Một giải pháp được đưa ra đó là tại mỗi site tạo một domain con của Domain đã có sẽ tạo đơn giản cho người quản  trị và nâng cao đáp ứng cho người dùng. Trong phần 5 của bài viết này tôi sẽ trình bày cách cài đặt hai domain con là: mcsa.vnexperts.net và ccna.vnexperts.net từ domain có sẵn là  vnexperts.net. - Phần 1+2 tôi trình bày với các bạn cách cài đặt một Domain mới với tên Vnexperts.net - Trong phần 4 của bài viết tôi đã trình bày với các bạn cách cài đặt Additions một Domain  Controller vào domain Vnexperts.net. - Phần 5 của bài viết này tôi sẽ trình bày với các bạn cách cài đặt Domain con của domain có sẵn. - Domain vnexperts.net có hai máy chủ Domain Controller: dc1.vnexperts.net với IP là 192.168.100.11 và dc2.vnexperts.net với địa chỉ IP là 192.168.100.12 - Chuẩn bị một máy tính cài Windows Server 2003 mới với tên dc3 có địa chỉ 192.168.100.13. và Tôi định cài máy chủ dc3 sẽ là domain controller của domain: mcsa.vnexperts.net - Đặt địa chỉ IP sao cho máy tính dc3 nhận biết được domain vnexperts.net + Thiết lập địa chỉ DNS trên máy dc3 như dưới đây. Tương tự như phần 4 của bài viết tạo ra một Secondary Zone của DNS trên máy chủ dc3 mới và đặt địa chỉ IP và DNS như trên trước khi cài đặt Active Directory. - Sau khi hoàn thành quá trình tạo Secondary Zone vnexperts.net của DNS trên máy chủ dc3 và đặt địa chỉ IP như trên tôi vào run gõ dcpromo để bắt đầu quá trình cài đặt. Nhấn Next những bước bắt đầu quá trình cài đặt đến khi cửa sổ sau xuất hiện - Do domain mcsa.vnexperts.net chưa có nên khi cài đặt domain đó trên máy chủ dc3 tôi phải chọn là Domain Controller for a new domain. - Nhấn Next để đến một bước quan trọng nhất trong quá trinh cài đặt. Bước này bạn phải buộc phải chọn Option "Child domain in an existing domain tree" - Option đầu tiên là cài đặt domain controller trên một domain mới hoàn toàn - Option thứ hai là cài đặt domain child trên một domain có sẵn - Option thứ 3 là cài đặt một domain mới trên một domain có sẵn tôi sẽ trình bày trong phần 6 của bài viết. - Sau khi lựa chọn đúng Option 2 nhấn Next để tiếp tục quá trình. Hệ thống sẽ yêu cầu bạn gõ domain cha: tôi gõ vnexperts.net và user name nào mà bạn sử dụng để cài đặt một domain mới. - Sau khi điền đầy đủ thông tin cần thiết tôi nhấn Next để tiếp tục quá trình. Hệ thống yêu cầu domain cha tôi gõ: vnexperts.net - Trong phần Child domain đây là tên domain con mới tôi gõ mcsa. Trong phần tên đầy đủ của domain mới tôi sẽ thấy đó là: mcsa.vnexperts.net - Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt - Hệ thống sẽ hiển thị NetBIOS Name của domain mới tạo ra là MCSA tôi để mặc định, tên MCSA này chính là tên khi client join vào domain sẽ lựa chọn trong danh sách những domain trong khi logon. - Để mặc định nhấn Next - Vị chí thư mục NTDS (dùng để thực hiện Replication). - Để mặc định tôi nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt - Hệ thống hỏi vị trí của thư mục SYSVOL tôi để mặc định và nhấn Next tiếp tục quá trình. Tổng hợp toàn bộ thong tin tôi thiết lập sẽ được hiển thị trong bảng trên Nhấn Next tiếp tục quá trình cài đặt. Để mặc định nhấn Next tiếp tục quá trình cài đặt. Hệ thống yêu cầu gõ Password dành cho quá trình backup và Restore Active Directory trên máy này tôi nhập password (phần này trình bày chi tiết trong phần 3 của bài viết). - Nhấn Next để tiếp tục quá trình cài đặt. Hệ thống đưa cho tôi kết quả toàn bộ thiết lập về domain mới của tôi là mcsa.vnexperts.net và các thư mục sử dụng trong Active Directory. - Thấy tất cả đều đúng như yêu cầu tôi nhấn Next để bắt đầu quá trình cài đặt. Hệ thống đang cài đặt Child domain mới là mcsa.vnexperts.net trên domain có sẵn là vnexperts.net. Đợi vài phút để hoàn thành quá trình cài đặt. Nhấn Finish và khởi động lại máy tính - Bạn để ý khi tôi logon lại vào máy tính dc3.mcsa.vnexperts.net sẽ suất hiện danh sách hai domain Vào Active Directory Site and Service tôi kiểm tra lại quá trình cài đặt Domain mới  với kết quả thật đúng như yêu cầu: - Start à administrative tools à Active Directory Site and Services để xem toàn bộ các  site và các máy chủ Domain Controller của tôi. - Kết quả hai máy chủ dc1 và dc2 là domain controller của domain vnexperts.net - Dc3 là máy chủ domain controller của domain mcsa.vnexperts.net Tương tự như cài đặt domain mcsa.vnexperts.net tôi tiếp tục cài đặt them một domain con của domain vnexperts.net nữa đó là domain ccna.vnexperts.net tren máy chủ dc4. Active Directory - Phần 7 - Rename DC Sau khi tôi cài đặt và thiết lập hoàn chỉnh một domain tên: vnexperts.net với máy chủ domain controller là: dc1.vnexperts.net. Sau một thời gian hoạt động giờ tôi lại muốn đổi tên máy chủ dc1.vnexperts.net thành máy chủ vne.vnexperts.net. Trong phần này của bài viết tôi sẽ hướng dẫn các bạn chi tiết cách đổi tên máy chủ domain controller (DC) sử dụng tool  "netdom computername". Netdom là một tool không được tích hợp sẵn ngay khi cài đặt hệ điều hành nên bạn muốn sử dụng nó phải add thêm vào. Step 1: sử dụng Netdom tool Step 2: Add một tên khác cho máy chủ DC Step 3: Nâng cấp tên mới thành tên chính Step 4: reboot Step 5: Tên mới thực hiện đầy đủ chức năng Step 6: Remove tên cũ. Step 1 - Sử dụng Netdom tool. Netdom tool có đi kèm trong đĩa cài đặt Windows Server 2003, tại: CDROM\SUPPORT\TOOLS\SUPPORT.CAB. Để sử dụng netdom tool bạn mở file support.cab chuột phải vào file netdom.exe chọn  extract vào thư mục Windows là OK Thử tool netdom vào run gõ cmd để vào môi trường dòng lệnh gõ netdom /? sẽ được  kết quả như hình dưới đây: Step 2: Add một thêm một tên mới cho máy chủ DC Máy chủ DC của tôi có tên dc1.vnexperts.net giờ việc đầu tiên tôi sẽ phải add một tên nữa vào cho máy chủ dc1.vnexperts.net tôi chọn tên vne.vnexperts.net. Sử dụng câu lệnh: Netdom Computername dc1.vnexperts.net /add: vne.vnexperts.net Ồ sao lại fails nhỉ, tôi đọc kỹ nguyên nhân phát hiện ra một điều là chỉ khi Domain Function Level là 2003 hoặc cao hơn thì mới được. Domain Function Level có 4 mức độ: Mix Mode: Active Directory được quản lý bởi: Windows NT, 2000, 2003 Interim Mode: Active Directory được quản lý bởi: NT, 2003 Native Move: Active Directory được quản lý bởi: 2000, 2003 2003 Mode: AD được quản lý bởi máy chủ 2003 – và chỉ khi AD ở dạng này mới hỗ trợ đầy đủ các tính năng của Active Directory trên Windows Server 2003. Tôi buộc phải nâng cấp domain của tôi (mặc định là Mix Mode) lên 2003 Mode. Vào administrative tools -> Active Directory Users and Computers - chuột phải vào domain vnexperts chọn Raise Domain Function Level. Sau đó thực hiện lại câu lệnh: Netdom Computername dc1.vnexperts.net /add: vne.vnexperts.net. Thật may mắn kết quả đúng như mong đợi tôi đã add được them một tên mới là vne.vnexperts.net cho máy chủ dc1.vnexperts.net Step 3: nâng cấp tên mới thành tên chính. Như vậy máy chủ Domain Controller của tôi có hai tên: dc1.vnexperts.net và vne.vnexperts.net nhưng hiện tại máy chủ vẫn lấy tên dc1.vnexperts.net là tên chính giờ tôi phải chuyển tên chính thành vne.vnexperts.net. Sử dụng câu lệnh: Netdom Computername dc1.vnexperts.net /makeprimary: vne.vnexperts.net Thực hiện song câu lệnh này hệ thống sẽ bắt tôi phải khởi động lại. Step 4: Cho tên mới của máy chủ DC thực hiện chức năng Sau khi khởi động lại máy tính, hệ thống sẽ vẫn tồn tại hai tên: vne.vnexperts.net và  dc1.vnexperts.net và tên vne.vnexperts.net chưa hoạt động trong khi tên dc1.vnexperts.net đã bị chuất quyền. Sử dụng câu lệnh: Netdom Computername vne.vnexperts.net /enumerate Để cho tên mới của máy chủ đi vào hoạt động. Step 5: Remove tên cũ Máy chủ Domain Controller của tôi vẫn tồn tại hai tên giờ tôi cần phải remove tên cũ là dc1.vnexperts.net Sử dụng câu lệnh: Netdom Computername vne.vnexperts.net /remove: dc1.vnexperts.net để remove tên cũ đi. Step 6 Xem kết quả Vào Active Directory User and Computer vào OU Domain Controller xem kết quả được như hình dưới đây: Phần 8 của bài viết tôi sẽ trình bày với các bạn cách nâng cấp máy chủ DC thứ cấp  thành Master đề phòng tình huống máy chủ Master bị hỏng. Active Directory - Phần 8 – DC vài trò Master Active Directory cho phép nhiều  máy chủ Domain Controller  hoạt động tương đương, tính  năng Replication sẽ tự động  đồng bộ toàn bộ dữ liệu giữa  các Domain Controller. Tuy  nhiên có những thuộc tính trong  Forest và Domain chỉ có máy  chủ Master thì mới có những  tính năng đó. Trong phần này  của bài viết tôi sẽ giới thiệu với  các bạn cách thay đổi vai trò  Master trong Active Directory.           Trong hình vẽ trên thể hiện hệ thống với: 1 – Forest đó là vnexperts.net 2 – Domain tree đó là: vnexperts.net và vne.com 4 – Domain con: mcsa.vnexperts.net và ccna.vnexperts.net là đomain con của domain tree  vnexperts.net; a.vne.com và b.vne.com là domain con của domain tree vne.com. Forest Master Role Cả hệ thống trên có một Forest duy nhất là: vnexperts.net – Và chỉ có một máy chủ Domain  Controller trong forest này hoạt động với vai trò Master, thường là máy chủ cài Active  Directory đầu tiên trên forest. Có hai Vai trò Master trong Forest đó là: - Schema Master Role - Domain Naming Master Role Schema Master Role: Trong Forest chỉ có máy chủ đóng vai trò Schema Master mới có khả  năng update schema - giản đồ của Active Directory. Trong Forest khi muốn thay đổi bất kỳ  cấu trúc của Active Directory bạn phải là Schema Master. Domain Naming Master Role: Máy chủ Domain Controller với vai trò Domain Naming  Master sẽ đảm nhiệm việc tạo ra domain con mới hay remove một domain con…. Tóm lại  sẽ hoạt động với chức năng quản lý tên tạo và xoá domain. Domain Master Role Mỗi Domain Tree hay Domain con trong Domain Forest đều có một máy chủ đóng vai trò  Master Domain Role. Máy chủ hoạt động với vai trò Domain Master Role mặc định là máy  chủ Domain Controller đầu tiên của Domain đó. Có 3 Domain Master Role: - Relative Identifier - RID Master - Primary Domain Controller – PDC Master - Infrastructure Master Mỗi Domain chỉ có một máy chủ đảm nhiệm vai trò Domain Master Role, có thể một máy  chủ đảm nhiệm tất cả các tác vụ trên nhưng bạn có thể gán cho mỗi máy chủ làm một nhiệm  vụ trên. RID Master: Mỗi domain trong Forest chỉ có một Domain Controller đóng vai trò RID  Master. Khi một user, một computers được tạo mới trong active directory thì RID đóng vai trò  kiểm tra tính duy nhất của record đó. Sau đó RID gán cho mỗi thông tin đó một Security ID. PDC Master: Trong mỗi domain có một PDC master, khi hệ thống bao gồm các máy  chủ domain controller: NT và cả 2003. PDC làm nhiệm vụ cho phép client đổi password, sau  đó thực hiện Replications với các Domain Controller khác trong Domain. Infrastructure Master: Khi đổi tên hay add một user vào một group nào đó, Infrastructure  của Active Directory sẽ làm nhiệm vụ quản lý user và group. Một user có thể thuộc nhiều group , một group có thể chứa nhiều user và group khác và quản lý vấn đề đó thuộc về Infrastructure  Master. Trong bài viết này tôi sẽ trình bày với các bạn có hai tình huống xảy ra khi thay đổi Master của  Forest hay của Domain. Để đơn giản tôi chỉ thực hiện trên forest vnexperts.net không có  domain con hay domain tree, với hai máy chủ domain controller: vne.vnexperts.net và  dc3.vnexperts.net – Forest Master Role và Domain Master Role đều là vne.vnexperts.net. 1. Khi tất cả các Domain Controller đều hoạt động 2. Khi Master Server bị hỏng và bạn phải nâng cấp máy thứ cấp lên Master Domain. I. View Master Role Để xem hiện tại Domain Controller nào đóng vai trò master bạn có thể thực hiện theo cách sau: - Xem RID, PDC, Infrastructure Master role bạn chỉ cần vào Active Directory Users and  Computer chuột phải lên nó chọn Operations Master Để xem Forest Master role: - Domain Naming Master Role: vào Administrative Tools chọn Active Directory Domains  and Trusts chuột phải vào nó chọn Operations Master. - Schema Master Role: Muốn xem được Schema Master Role bạn phải vào Active  Directory Schema Snap-in, thật không may là mặc định Active Directory Schema Snap-in lại  không được tự động cài đặt cùng với Active Directory. Nhưng bạn có thể cài đặt Snap-In này  bằng cách vào cmd gõ: regsvr32 schmmgmt.dll để cài đặt Snap-in này. Sau hệ thống báo  Success: Vào run gõ mmc trong cửa sổ này chọn file à add/remove Snap-in chọn Add rồi chỉ đến:  Active Directory Schema Snap-in sau đó chuột phải chọn Operations Master sẽ xem được  máy chủ nào là máy chủ Schema Master. II. Thay đổi Master khi các Domain Controllers đều đang hoạt động tốt. Tình huống xảy ra khi máy chủ Master được cài đặt trước với cấu hình máy không cao,  không ổn định. Công ty nâng cấp máy chủ Domain Controller mới và yêu cầu mọi user và  group… không được thay đổi. Khi đó bạn phải chuyển Master Role cho máy chủ mới. Với  tình huống này chúng ta thực hiện tương đối đơn giản. Trong mô hình của tôi có hai máy chủ domain controller: vne.vnexperts.net và  dc3.vnexperts.net hiện tại máy chủ vne.vnexperts.net là Master role của cả Forest  Master và Domain Master. Tôi sẽ chuyển đổi vị trí Master role cho máy chủ dc3.vnexperts.net a. Đầu tiên tôi nâng Domain Master Role - Bao gồm: RID, PDC và Infrastructure. Vào máy chủ vne.vnexperts.net vào phần Active Directory User and Computer  chuột phải tôi chọn Connect to Domain Controller rồi lựa chọn connect vào máy chủ  dc3.vnexperts.net Nhấn OK rồi tiếp tục chuột phải vào Domain vnexperts.net chọn Operations Master, n gay trong tab đầu tiên là tab RID tôi thấy: current Master và Change, nhấn Change để  thay đổi RID master từ máy chủ vne.vnexperts.net sang máy chủ dc3.vnexperts.net Thật may mắn quá trình đó thực hiện rất hoàn hảo, cứ thế tôi tiếp tục  chuyển sang tab PDC và Infrastructure chuyển master sang dc3.vnexperts.net. b. Nâng Forest Master Role - Như vừa nói ở trên Forest Master role có: Schema Master Role và Domain Naming Master  role Chuyển Domain Naming master Vào máy chủ vne.vnexperts.net à Administrative tools à Active Directory Domain and Trust  chuột phải vào đó chọn Connect to Domain Controller. Trong cửa sổ tôi chọn máy chủ  dc3.vnexperts.net rồi OK. Tiếp đến tôi chuột phải vào Active Directory Domains and Trust chọn Operations Master,  trong cửa sổ tôi thấy xuất hiện: Current Master và máy chủ cần chuyển sang là  dc3.vnexperts.net Nhấn vào Change và kết quả thật tốt đẹp! Việc chuyển đổi Domain Master Role hoàn toàn thành công. Chuyển Schema Master Role Vào run gõ mmc rồi add snap-in Active Directory Schema vào Trong cửa sổ Active Directory Schema tôi chuột phải chọn Change Domain Controller, lựa  chọn phần Specify Name tôi chọn đến máy chủ: dc3.vnexperts.net nhấn OK Trong cửa sổ Active Directory Schema chuột phải chọn Operations Master, tôi thấy current  master là vne.vnexperts.net máy chủ cần transfer tới là dc3.vnexperts.net tôi nhấn vào Change. Kết quả thật đúng như mong đợi. Kết thúc phần I này chúng ta hoàn toàn có thể chuyển đổi Master Role của Domain và của Forest. Nhưng tôi có một lưu ý là bạn nên thực hiện theo thứ tự trên nếu bạn thực hiện bước chuyển  đổi master role của Schema luôn sẽ bị lỗi. Đó là kinh nghiệm thực tế của tôi còn tại sao thì để  tôi tìm hiểu và sẽ trình bày với các bạn ở các bài viết sau. II. Tình huống khi Master Role bị hỏng. Việc chuyển đổi Master Role khi tất cả các Domain Controller đều đang hoạt động bình thường  là vô cùng đơn giản như tôi trình bày ở trên, nhưng thật không may đôi khi máy chủ Master  Role của chúng ta bị hỏng không thể khắc phục lại được. Yêu cầu phải nâng cấp một máy  chủ Domain Controller có sẵn trong hệ thống thành máy chủ Master Role của Forest hay của  Domain tuỳ theo yêu cầu của hệ thống. Lưu ý chỉ khi nào máy chủ Master Role thực sự hỏng bạn mới làm theo phương pháp này, bởi  khi bạn tự ý nâng cấp Master Role cho một máy chủ Domain Controller, khi đó máy chủ  Master trước được bật lên sẽ bị sung nhau bởi hệ thống không thể có hai Master Role. Seize – Còn được dịch là chiếm đoạt, và chúng ta sử dụng công cụ này để đoạt quyền  Master từ một máy chủ thứ cấp. Trong tình huống 1 tôi đã nâng cấp máy chủ dc3.vnexperts.net thành máy chủ Master. Giờ tôi  tắt máy chủ dc3.vnexperts.net và thực hiện các bứơc chiếm đoạt quyền master từ  máy chủ vne.vnexperts.net, coi như máy chủ dc3.vnexperts.net hỏng hẳn. Chúng ta dung một tool đó là: ntdsutil Step 1: vào run gõ cmd để vào command line Step 2: trong giao diện này gõ ntdsutil trong tools này chúng ta gõ: roles Step 3: connect vào máy chủ vne.vnexperts.net (phải sử dụng FQDN như thế này) - Gõ connections để vào giao diện kết nối - Gõ connect to server vne.vnexperts.net để kết nối tới máy chủ cần thiết. Step 4: gõ Quit để vào giao diện: fsmo maintenance - Gõ Seize Schema Master rồi enter - Gõ Seize Domain Naming Master rồi enter - Gõ Seize RID Master rồi Enter - Gõ Seize PDC rồi Enter - Gõ Seize Infrastructure Master rồi Enter Dưới đây tôi đưa một hình ảnh về việc Seize (chiếm đoạt) Schema Master Role Sau khi gõ seize schema master hệ thống sẽ hỏi tôi có chắc chắn làm việc này không tôi chọn YES để hệ thống bắt đầu Seize đợi một lát sẽ hoàn tất quá trình Cứ như vậy tôi lần lượt Seize các Master role như: RID, PDC, Infrastructure, Domain Naming Sau Seize cả 5 Master Role tôi chọn quit, quit để thoát khỏi giao diện cmd. Khởi động lại máy tính vào Active Directory Domain and Trust chuột phải chọn Operations Master tôi xem kết quả làm việc của tôi và kết quả thật tuyệt! Giờ tôi hoàn toàn có thể yên tâm là máy chủ vne.vnexperts.net đã hoạt động như một Master Server. Theo VnExpress,net